Nasogastric tube (နှာခေါင်းပိုက်)

နှာခေါင်းပိုက်သည် ပါးလွှာပျော့ပျောင်းသည့် ပလတ်စတစ်ပိုက် အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး နှာခေါင်းပေါက်မှတစ်ဆင့် လည်ချောင်း၊ အစာရေမျိုပြွန်ကို ဖြတ်သန်းကာ အစာအိမ်ထဲသို့ ထည့်သွင်းခြင်းဖြစ်သည်။

ပြုလုပ်ရန်လိုအပ်သော ရောဂါနှင့် အခြေအနေများ

အောက်ပါအခြေအနေ (၂)မျိုးတွင် နှာခေါင်းပိုက်ထည့်သည်။

အစာအိမ်အတွင်းသို့ ဆေးဝါးများ၊ အစားအစာများ ထည့်သွင်းရန်
လိုအပ်ပါက အစာအိမ်ထဲမှ အဆိပ်အတောက်များ၊ မကောင်းသောအရည်များ၊ အစာဟောင်းများကို ပြန်လည်စုပ်ထုတ်ရန်

အချို့အခြေအနေများတွင် အရေးပေါ် အချိန်တိုသာ ပိုက်ထည့်ရန်လိုအပ်ပြီး အစားအစာကျွေးရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ထည့်သွင်းပါက အချိန်ကြာနိုင်သည်။

နှာခေါင်းပိုက်ဖြင့် အစာကျွေးခြင်း

နှာခေါင်းပိုက်ဖြင့် အစာကျွေးခြင်းကို အစာဝါးရန်၊ မျိုချရန် ခက်ခဲသော အခြေအနေများ၊ အစာလမ်းကြောင်းအတွင်း အနာကျက်ရန် လိုအပ်သည့်အခြေအနေများ နှင့် အာဟာရ ပိုမိုလိုအပ်သည့် အချိန်များတွင်လည်း အသုံးပြုသည်။

အစာမျိုရန် ခက်ခဲခြင်း
ဦးခေါင်းနှင့် လည်ချောင်းကင်ဆာ ဖြစ်ခြင်း
သတိကောင်းစွာမရခြင်း၊ သတိလစ်ခြင်း
အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း
အူရောင်သည့် ရောဂါဖြစ်ခြင်း (Inflammatory Bowel Disease) စသောအခြေအနေများတွင် အသုံးပြုသည်။

အစာအိမ်မှပိုက်ဖြင့် စုပ်ထုတ်ခြင်း

အချို့သော အရေးပေါ်အခြေအနေများတွင် နှာခေါင်းပိုက်ကို အသုံးပြု၍ အစာအိမ်ထဲမှ အရာများကို စုပ်ထုတ်သည်။ ဥပမာ-အဆိပ် (သို့မဟုတ်) အန္တရာယ်ရှိသော ဆေးပမာဏ အများအပြားသောက်ခြင်း စသောအခြေအနေများတွင် အစာအိမ်အတွင်းရှိ အန္တရာယ်ရှိသော အရာများကို စုပ်ထုတ်ရန်သုံးသည်။ အချို့သော အစာအိမ်ဖောင်းတင်းစေသည့် ရောဂါအခြေအနေများတွင် အစာအိမ်အတွင်းရှိ ဖိအားကို လျော့ကျစေရန် သုံးသည်။

အဆိပ်သင့်ခြင်း
အစာအိမ်ထွက်ပေါက်ပိတ်ခြင်း
အူပိတ်ခြင်း
ဆေးဝါးဖြင့် မသက်သာသော ပျို့အန်ခြင်း
အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်း ခွဲစိတ်ခြင်းများ
အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်းအပေါ်ပိုင်း သွေးထွက်ခြင်းစသည်တို့တွင် အစာအိမ်မှ ပိုက်ဖြင့်စုပ်ထုတ်ခြင်းကို အသုံးပြုသည်။

ကောင်းကျိုးများ

ခွဲစိတ်ထည့်ရန် မလိုသောကြောင့် မေ့ဆေးအန္တရာယ် မခံရခြင်း
အလွယ်တကူ လျင်မြန်စွာ ထည့်နိုင်ခြင်း
အရေးပေါ်အခြေအနေများတွင် အသုံးပြုနိုင်ခြင်း
အာဟာရပို၍ပေးနိုင်ခြင်းစသည့် ကောင်းကျိုးများရှိသည်။

နှာခေါင်းပိုက် ထည့်သွင်းပုံအဆင့်ဆင့်

ဆရာဝန် (သို့မဟုတ်) သူနာပြုမှ နှာခေါင်းပိုက်ထည့်ခြင်းကို အောက်ပါအတိုင်း အဆင့်ဆင့်ပြုလုပ်မည် ဖြစ်သည်။

နှာခေါင်းပိုက်ထည့်ပုံ နည်းလမ်းများကို သေချာစွာရှင်းပြပြီး သဘောတူညီချက် တောင်းယူမည်
ထိုင်နေသည့် အနေအထား (သို့မဟုတ်) ပက်လက်အနေအထားဖြင့် နှာခေါင်းပိုက်ထည့်နိုင်သည်
အစာအိမ်အတွင်းသို့ထည့်ရန် နှာခေါင်းပိုက်အရှည်ကို တိုင်းတာ၍ အမှတ်မှတ်သားသည်
လက်အိတ်ဝတ်ဆင်ပြီး ပိုးသတ်ထားသော နှာခေါင်းပိုက်ထိပ်ပိုင်းကို ချောဆီသုတ်လိမ်းသည်
မသက်မသာဖြစ်မှု လျော့နည်းစေရန် နှာခေါင်းနှင့် လည်ချောင်းကို ထုံဆေးဖြန်းသည်
နှာခေါင်းပိုက်ကို နှာခေါင်းတစ်ဖက်မှ စတင်ထည့်ပြီး အာခေါင်ရောက်သည်ထိ ဖြေးညင်းစွာ ထည့်သွင်းသည်
အာခေါင်ရောက်သည်နှင့် အစာရေမျိုပြွန်အတွင်းသို့ ဖြေးညင်းစွာထည့်သည်
ထိုအချိန်တွင် ရေကိုပိုက်ဖြင့်စုပ်၍ မျိုချခိုင်းခြင်းသည် အစာရေမျိုပြွန်မှ အစာအိမ်အတွင်းသို့ မြန်မြန်ရောက်စေရန် အထောက်အကူပေးသည်၊ လူနာကိုယ်တိုင်မျိုချနိုင်လျှင် ပို၍လွယ်ကူစွာ ထည့်နိုင်သည်
မှတ်ထားသောအမှတ် ရောက်ပါက အစာအိမ်အတွင်း ရောက်ရှိကြောင်း သေချာစေရန် ဆရာဝန်မှ စစ်ဆေးမည်၊ အစာအိမ်တွင်းသို့ ရောက်ရှိလျှင် အက်ဆစ်ဓာတ်ပါသော အရည်ကို စုပ်ယူရရှိနိုင်သည် သို့မဟုတ် ရင်ဘတ်ဓာတ်မှန် ရိုက်ကြည့်လျှင် ပိုက်၏တည်နေရာကို တိကျစွာမြင်တွေ့နိုင်သည်
နှာခေါင်းပိုက်ထည့်နေစဥ် ချောင်းဆိုးခြင်း၊ သီးခြင်းနှင့် မောခြင်းဖြစ်ပါက ချက်ချင်းရပ်ထားမည်ဖြစ်ပြီး သက်သာသည့်အချိန်တွင် ပြန်လည်ထည့်သွင်းရသည်

နှာခေါင်းပိုက်မှ အစာထည့်သွင်းနည်း

နှာခေါင်းပိုက်မှ အစာထည့်သွင်းခြင်းကို လူနာအား ပြုစုသူကိုယ်တိုင် ပြုလုပ်ရလျှင် အောက်ပါအတိုင်း လိုက်နာရန်လိုသည်။

နှာခေါင်းပိုက်မှ ထည့်သွင်းရမည့် အစားအစာသည် အရည်ပုံစံသာဖြစ်ရမည်၊ ဆရာဝန်မှ ညွှန်ကြားသည့် ဖော်စပ်နည်းအတိုင်း အစားအစာကို သန့်ရှင်းစွာပြင်ဆင်ရမည်၊ ပူလွန်း၊ အေးလွန်းခြင်း မဖြစ်စေရ
အစာမထည့်သွင်းမီ နှာခေါင်းပိုက်သည် ပိတ်နေခြင်း၊ ခေါက်နေခြင်း၊ အပြင်သို့ ပြန်ထွက်နေခြင်း ရှိမရှိ စစ်ဆေးရမည်
လူနာသည် သတိလစ်နေခြင်းမရှိလျှင် အစာထည့်သွင်းမည့်အကြောင်း ပြောရန်လိုသည်
(၅၀)စီစီ ဆေးထိုးပြွန်တွင် အစာကိုထည့်၍ လူနာဦးခေါင်းအထက် တစ်ပေခန့်အမြင့်သို့ မြှောက်ထားပြီး သဘာဝအတိုင်း အစာကိုကျဆင်းစေရမည်၊ ဖိအားပေး၍ ထိုးထည့်ခြင်း မပြုလုပ်ရ
အစားအစာပမာဏကို ညွှန်ကြားသည့်ပမာဏထက် ပို၍လည်းကောင်း၊ လျှော့၍လည်းကောင်း မသွင်းရ၊ အစာအိမ်ဖောင်းတင်းလျှင် အန်နိုင်သည်၊ အစာသွင်းနေစဉ် ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အန်ခြင်းဖြစ်လျှင် ဆက်မသွင်းဘဲ ‌ခေတ္တရပ်ရမည်၊ သက်သာသည့်အချိန်တွင်မှ ဆက်သွင်းရမည်
အစာသွင်းနေစဉ်နှင့် သွင်းပြီးချိန်တွင် ရေအနည်းငယ်ထည့်သွင်း၍ ပိုက်ကို ဆေးကြောရမည်

နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ

နှာခေါင်းပိုက်ကို စနစ်တကျထည့်ပါက နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုး မရှိသလောက် နည်းပါးသည်။ သို့သော် အောက်ပါအခြေအနေများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။

မသက်မသာဖြစ်ခြင်း
နှာခေါင်းသွေးထွက်ခြင်း
လည်ချောင်းနာခြင်း
နှာခေါင်းလေခိုအိတ် ပိုးဝင်ခြင်း
ပိုက်နေရာလွဲခြင်း၊ ပြုတ်ထွက်ခြင်း
သတ္တုဓာတ်များ မညီမျှခြင်း
အစာအိမ်၊ အူလမ်းကြောင်း အနာဖြစ်ခြင်း၊ သွေးထွက်ခြင်း
အသက်ရှူလမ်းကြောင်းထဲသို့‌ နေရာလွဲ၍ ‌ရောက်ခြင်း

လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည့်အချက်များ

နှာခေါင်းပိုက်ထည့်ရသည့်လူနာတွင် အောက်ပါအခြေအနေများဖြစ်ပါက နှာခေါင်းပိုက်မှ အစာထည့်ခြင်းကို ချက်ချင်းရပ်၍ သက်ဆိုင်ရာဆရာဝန်နှင့် ပြန်လည်ပြသရန်လိုသည်။

ချောင်းဆိုးခြင်း၊ သီးခြင်း၊ အန်ခြင်း
နှာခေါင်းပိုက် ပြုတ်ထွက်ခြင်း
နှာခေါင်းပိုက် အလုပ်မလုပ်ခြင်း (အစာထည့်ပါက မကျဘဲ ဖိအားခံနေခြင်း)
နှာခေါင်းပိုက် နေရာလွဲခြင်း၊ ပိုက်ပိတ်ခြင်း
အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း
နှာခေါင်းပိုက်ထဲတွင် သွေးပါခြင်း
ပိုးဝင်သော လက္ခဏာရှိခြင်း (ဖျားခြင်း၊ နှာခေါင်းပတ်ဝန်းကျင် နီရဲခြင်း)

နှာခေါင်းပိုက် အသစ်လဲရန်

အစားအသောက်ကျွေးရန် အသုံးပြုခြင်းအတွက် နှာခေါင်းပိုက်ထည့်သွင်းပြီးနောက် ရက်သတ္တပတ် (၄)ပတ် မှ (၆)ပတ်အကြာ သို့မဟုတ် ပိုက်ပိတ်ခြင်း၊ နေရာလွဲခြင်းစသည့် လက္ခဏာများရှိလျှင် အသစ်လဲရန် လိုအပ်သည်။

References:

Professional, C. C. M. (2024). Nasogastric Tube (NG). Cleveland Clinic. Retrieved August 13, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/24313-nasogastric-tube
Nasogastric feeding tube : MedlinePlus Medical Encyclopedia. (n.d.). Retrieved August 13, 2024, from https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000182.htm

Published Date: 26 October 2024